Explosieveiligheid (ATEX)

In omgevingen met stof of brandbaar gas kunnen explosies optreden. Om in een dergelijke omgeving elektronica toe te mogen passen moet deze voldoen aan specifieke eisen op het gebied van explosieveiligheid. Deze eisen zijn geformuleerd in de EU-directive 2014/34/EU, ook wel bekend als ATEX-richtlijn 114. De precieze eisen hangen af van de kans op aanwezigheid van, en de aard van de stof of het gas. Producten die aan deze richtlijn voldoen worden voorzien van het Ex-logo.

Er zijn een paar manieren om de ontsteking van explosieve atmosferen door elektronische producten te voorkomen:

• Het beperken van de maximale energie-inhoud tot een niveau dat zo gering is dat er geen vonk kan ontstaan, dit is intrinsiek veilig. Dit betekent een gelimiteerde waarde van de capacitieve en inductieve componenten in het product, uiteraard ook afhankelijk van de voedingsspanning en -stroom.
• Het afschermen van de omgeving. Dit kan door een product in te gieten, of door het product in een zeer stevige, gasdichte kast onder te brengen die op overdruk gehouden wordt. Tevens moet deze behuizing in staat zijn om een explosie te weerstaan.

Toepassingen

Alle omgevingen waar explosies op zouden kunnen treden vereisen in principe Ex-proof producten en maatregelen om ontsteking te vermijden. Met name de offshore, mijnbouw, en chemische industrie zijn hierin belangrijke markten.

Expertise

HedoN ontwikkelt sinds eind jaren 1990 ATEX-gecertificeerde producten voor de offshore markt en werkt daarvoor samen met partners in binnen- en buitenland. De insteek bij een ontwerp voor ATEX wijkt nogal af van de gebruikelijke. Er komt veel bij kijken om thuis te geraken in wat de regels precies zijn en hoe deze toegepast dienen te worden. Van het weten hoe bepaald moet worden of iets kan vonken of ontvlammen tot hoe componenten volgens ATEX-definitie onfeilbaar gemaakt kunnen worden. En bovendien, uiteindelijk moet tijdens de productie gecontroleerd worden of daadwerkelijk aan alle eisen voldaan is. Ervaring is daarom bij het ontwikkelen van ATEX-gecertificeerde producten van extra grote toegevoegde waarde. 

Producten

Het meest actuele explosieveilige product dat HedoN ontwikkeld heeft is de meetpenversterker voor Huisman Equipment, de MPA. Een meetpen wordt gebruikt om krachten in een mechanische installatie te meten, bijvoorbeeld in een hijskraan. Dit gebeurt door rekstrookjes aan te brengen in een holle as. Het uitgangssignaal daarvan is in de orde grootte van millivolts. Om dit signaal enkele tientallen tot honderd meter verderop beschikbaar te maken is een versterker nodig. Qua functionaliteit, precisie, EMC en certificatie door Lloyd’s is dat een normale uitdaging. ATEX is voor een dergelijk product echter wel een behoorlijke uitdaging. De gekozen manier om voor dit product de explosieveiligheid te waarborgen is intrinsieke veiligheid. Dit betekende dat de cumulatieve systeemcapaciteit, inclusief maximaal 100 m kabel, beperkt moest worden tot circa 600 nF. Ook moest de spanning over een klein aantal grotere condensators beperkt worden met onfeilbare componenten. Bekijk via de link hieronder ook de productpagina van de meetpenversterker.